این مقاله در مورد زمین موات می باشد.
تعداد صفحات: 33
فرمت: ورد(قابل ویرایش)
در این مقاله بحث مى کنیم که آیا زمین موات به وسیلهٌ احیاء و آباد کردن به ملکیّت در مى آید یا خیر؟
در صورت اول آیا به زمینهایى که در اصل موات بوده اند اختصاص دارد یا موات عارضى را نیز شامل مى شود؟
براى حصول ملکیّت آیا اذن امام شرط است یا نه؟ یا لازم است که آباد کننده,امامى مذهب باشد یا اینکه مسلمان غیر امامى یا کافر نیز مى تواند مالک شود؟
برخى از فقها در حصول ملکیّت به وسیلهٌ احیاء, ادّعاى اجماع کرده اند. در المهذّب البارع آمده است :
(امّت اسلامى اجماع دارند بر اینکه اگرمانع دیگرى نباشد, با احیاء تملّک حاصل مى شود.)
در تنقیح آمده است:(مسلمانان در این مساله اجماع کرده اند.) صاحب مفتاح الکرامه مى گوید:(فقهاى بلاد گرچه در شروط تحقّق تملّک اختلاف دارند,
ولى در اصل مساله اتّفاق نظر دارند. در تذکره آمده است:
(اخبار زیادى از طریق شیعه و سنى نقل شده که بر این مساله دلالت دارد.افزون بر آن, انسان مدنى بالطبع است
و نیاز مبرم به مسکن اختصاصى دارد تا در آن ماوى گزیند. اگر احیاء سبب مالکیّت نباشد, عسر و حرج و تکلیف به مالایطاق پیش مى آید.
این اجماع ها دلالت بر آن دارند که احیاء فى الجمله سبب تملّک مى شود.
در عبارات فقهاى ما و در اجماعات و اخبار ایشان تصریح شده ا ست که تملّک از طریق احیاء حاصل مى شود اگر احیاء به اذن امام باشد.
اساس این مبحث ـ همان گونه که در جواهر آمده ـ روایات صحیح است مانند این روایت امام باقر (ع) که مى فرماید:
(مَن احیا مواتاً فهوله) (5), و این روایت امام صادق (ع) که مى فرماید:(من احیا ً مواتاً فهى له)
درباره این سایت